W październiku ubiegłego roku rudzkie Muzeum Miejskie przystąpiło do projektu Zielone muzeum – czyli etnołogródek na placu, finansowanego przez fundację Orlen w ramach programu Moje miejsce na ziemi. No i przy ulicy Wolności 26 powstało takowe oryginalne miejsce łączące ekologię z muzealnictwem! Odbyło się w nim już wiele imprez, a zwieńczeniem akcji był niedawny rodzinny piknik, podczas którego w otoczeniu typowo ogródkowej śląskiej zieleni z działek robotniczych odbyły się warsztaty regionalnych zabaw i tańców dlo bajtli.

     Muzealny ogród wypełniony jest kwiatami, krzewami owocowymi oraz grządkami warzywnymi i zielarskimi. To tam organizowane są wszelkie muzealne plenerowe imprezy:  warsztaty, pikniki rodzinne oraz spotkania i dyskusje dotyczące historii regionu czy przyrody. Ważną rolą projektu było połączenie celów: edukacyjnego, proekologicznego, kulturalnego i społecznego. - Etnołogródek muzealny to rodzaj ogrodu społecznego, który ma zachęcać mieszkańców do wspólnego kształtowania przyjaznej przestrzeni zielonej i wzmacniać świadomość ekologiczną – podkreślają organizatorzy przedsięwzięcia.
    Projekt skierowany jest w szczególności do dzieci i młodzieży szkolnej (również ze szkoły przysposabiającej do pracy uczniów posiadających orzeczenie o kształceniu specjalnym), ale też seniorów. Akcja rozgrywała się na płaszczyznach trzech stref, charakteryzowanych przez słowa uprawiam, działam i odpoczywam. Pierwsza z nich polegała na wspólnym stworzeniu ogródka z grządkami warzywno-ziołowymi, krzewami owocowymi i rabatami kwiatowymi. Kolejna związana była z organizacją ciekawych warsztatów, spotkań proekologicznych, z zakresu etnobotaniki oraz dawnych tradycji ogrodniczo-kulinarnych (robiono m. in. warzywne i owocowe potrawy).  Ostatnia – relaksacyjna, polegała na stworzeniu miejsca sprzyjającego wypoczynkowi. - Zimowa aura i pierwsze przymrozki nie pozwoliły nam na działania w plenerze, zaczęliśmy więc od przygotowań technicznych związanych z konstrukcją skrzyń i boksów ogrodowych – mówią muzealnicy. - Powstawały częściowo z recyklingu, m. in. ze starych drewnianych gablot muzealnych, które docelowo wypełniliśmy kwiatami, warzywami i ziołami.
    Ale pierwsze zajęcia dla dzieci odbyły już pod koniec listopada w ramach cyklu Mała gosposia. Czy nasze babcie były zero waste? i nosiły tytuł Jesienne zbiory i przetwory. Wzięli w nich udział uczniowie Szkoły Podstawowej nr 41 w Rudzie Śląskiej, które w radosnej atmosferze dzieci poznały dawne tradycje gromadzenia zapasów na zimę (było nawet zaprawianie w krauzach owoców) i zapełniania nimi spiżarń, komórek i piwnic. Młodzi kucharze przygotowywali zaś apfelmus, a więc ekologiczny mus z jabłek, który idealnie smakuje jako słodka przekąska, danie główne czy nadzienie do kołocza lub naleśników. W centrum uwagi drugiej części warsztatów była zaś kapusta. Ukiszona - w towarzystwie marchewki, jabłka, cebulki i przypraw - już jako surówka, trafiła do pięknie ozdobionych słoików i powędrowała z uczestnikami zajęć do ich domów.     Kolejne spotkanie poświęcone było właściwościom ziół i roślin łąkowych. Prowadziła je Anna Ośmiałowska, znana także z pracy w Miejskim Ogrodzie Botanicznym w Zabrzu. Podczas spotkania z nią osoby z domu dziennego Senior-Wigor wykonali zielniki, kartki z suszu oraz kadzidełka.    Na początku marca ruszyły zaś prace wiosenne związane z aranżacją ogrodu. Pierwsze wysiewy i rozsady kontynuowane były w kwietniu. Wraz z cieplejszymi promieniami słońca na grządkach zazieleniło się, krzewy owocowe zasiane pod płotem zaczęły puszczać pąki, a rozsady, zabezpieczone przed marcowym mrozem, zaczęły szybko rosnąć na parapetach muzealnych okien. Muzealnicy penetrowali pobliskie centra ogrodnicze oraz własne ogrody w poszukiwaniu atrakcyjnych sadzonek. Przyjaciele przynosili wspaniałe prezenty: kwiaty, warzywa oraz zioła, które od razu, nawet sami, sadzili na grządkach. W codziennych pracach ogrodowych, muzealników wspierali dzielnie uczniowie z klasy ogrodniczej z Zespołu Szkół nr 7 w Rudzie Śląskiej.     Teraz etnołogródek można odwiedzać nie tylko podczas okazjonalnych imprez, ale podczas normalnych godzin pracy Muzeum Miejskiego (Ruda Śląska-Ruda, ul. Wolności 26), a więc we wtorki i środy (godz. 8–16), czwartki (godz. 8-18), piątki (godz. 8–16) i niedziele (godz. 13-18).

Tekst ukazał się w Głosie Zabrza i Rudy Śląskiej (nr 31 z 3 sierpnia 2023 roku) na kolumnie W STRONĘ NATURY, która jest współfinansowana przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.